İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi Seminerleri kapsamında düzenlenen “Çalışma Hayatında Yeni İstihdam Teşvikleri” konulu bilgilendirme toplantısı, Atatürk Toplantı Salonu’nda Çiğli Sosyal Güvenlik Merkez Müdürü Berna Ayan ile İşveren ve Servis Şefi Talip Arslan’ın katılımlarıyla gerçekleşti. Söz konusu seminerde; imalat ve bilişim sektörlerini ilgilendiren yeni istihdam teşvikleri, bir senden bir benden teşvik sistemi uygulamaları, yürürlükte olan mevcut teşvikler hakkında detaylı bilgiler aktarıldı.
İşveren hayatına yenilikler getiren 7103 sayılı Kanun’un içeriğinden bahseden Berna Ayan; “7103 sayılı Kanun 21 Mart 2018’de yürürlüğe girdi, buradaki temel amaç istihdamda artı sağlamak. Özellikle kadın işverenler için önemli düzenlemelerimiz var. 14 tane yürürlükte olan teşvikimiz var, bu teşviklerin genel adı istihdam teşviki ancak ben yeni nesil istihdam teşvikini kullanmayı tercih ediyorum. Buradaki en önemli kural İŞKUR’ a kayıtlı olunmasıdır. Çünkü İŞKUR kaydı olmadan bazı teşviklerden yararlanamıyorsunuz. Eğer yararlanacağınız teşvik kayıt istiyor ise sigortalı yönünden İŞKUR kaydı olup olmadığının mutlaka değerlendirilmesi gerekiyor. Bizim bu teşvikimiz 2020’e kadar 4a kapsamında olan sigortalılarımız için olacak. Bu düzenleme uyarınca İŞKUR kayıtlı işsizler arasından özel sektör işverenlerince alınan işçiler için prim desteği sağlanacaktır” dedi.
Kamu kurulları denetimi sırasında iş yerinde sigortasız çalıştırma tespiti olması durumunda teşviklerden yararlanılamayacağının önemle altını çizen Ayan; “Bilişim sektöründeki firmaların hangisinin bu teşvikten yararlanacakları ile ilgili Bakanlar Kurulu daha bir karar çıkmadı. Ancak 2018 yılında yayınlanacağı için geriye dönük yaralanılabilecek. İmalat sektörüne baktığımızda prim esas alt kazançta, asgari ücret üzerinden prim tutarına kadar tüm sigortalı ve işlev payı teşviklerde hem işçi payı hem de işveren payı destekleri verilecek. Her bir sigortalı için 12 ay süreyle yine 2020’ye kadar geçerli olacak olan teşvikte istihdam edilecek kişinin 18 yaşından büyük kadın, 18-25 arası genç erkek olmasının yanında, istihdam edilecek kişi eğer engelli ise işverenin teşviklerden yararlanma süresi 18 ay olacak. Burada yine gençlere ve kadınlara pozitif ayrımcılık sağlanmış oluyor. Yeni kurulan şirketlerde bu teşviklerden Nisan ayından itibaren yararlanabiliyor” şeklinde konuştu.
İmalat sektöründeki ustalık belgesi gerektiren alanlar, özellikle KOBİ’ler için “bir senden bir benden” teşviki verildiğini belirten Ayan, teşviğin yılsonuna kadar, sadece imalat sektöründe geçerli olduğunu belirterek, 1 ile 3 kişi arasında istihdam sağlayan işyerlerinin yararlanabileceğini vurguladı. Ustalık belgesi olmak şartıyla faydalanmak için bazı koşulların olduğunu söyleyen Ayan; “İstihdam edenlerin 18 - 25 yaş arası olması, İŞKUR’ a kayıtlı olmaları ve işverenlerin birinci derece akrabaları olmaması gerekmektedir. Ücreti ise bir ay işveren, bir ay devlet karşılıyor. Asgari ücret üzerinden hesaplanan hem işveren hem de sigortalı priminin tamamı devlet tarafından ödenecek; bu da 1.603 TL ediyor. Burada vergi desteği var ancak ilk defa imalat sektöründe işyeri açan işverenlere teşvik yok. Burada gençlere yönelik 25 yaşına kadar ölüm aylığı alabiliyor. Tabi bunun için boşanmış ya da işsiz olması gerekiyor. Ancak korunma nedeni ile öğrenci hem okuyup hem çalışıyorsa o zaman aylığı kesilmiyor. Dolayısıyla çocuklarımız okurken de iş tecrübesi edinebilecekler” dedi.
Geriye yönelik teşvik şansı
Geriye dönük teşviklerden yararlanmak isteyen firmalar için 2015 yılına kadar geri dönebileceklerini belirten Ayan, Mayıs ayının sonuna kadar yazıyla başvurulması gerektiğini söyledi. Bağ-Kur’lu sigortalılarının primlerini düzgün şekilde ödemeleri durumunda yüzde 5 oranında bir prim indirimi sağlandığının bilgisini de veren Ayan sözü İşveren ve Servis Şefi Talip Arslan’a bıraktı.
Arslan; “2018 yılında 4 tane teşvikimiz var ancak 5510 en temiz teşvikimiz. Malullük, Yaşlılık Ölüm Sigortası, İşveren Payı, 5 Puanlık İndirim söz konusu. Bunlara ilişkin işverenlerin prim cezasının bulunmaması, bulunması halinde yapılandırılmış veya taksitlendirilirmiş ve düzenli ödenmiş olması gerekmektedir. Bir diğer önemli husus ise kayıt dışı istihdamın olmaması ve çalıştırılmayan kişiyi çalışan gibi gösterip sigorta yaptırılması, biz buna sahte sigorta diyoruz, olmaması gerekmektedir. Bilim teşvikine baktığımızda; yalnızca özel sektör işverenlerince çalıştırılan özürlü sigortalılardan dolayı sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanılması söz konusu olup, kamu işyerlerinde genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile bunlara bağlı işletmeler, sermayesinin yarısından fazlası bunlara ait olan işyerleri ve diğer kamu işyerlerinde çalıştırılan özürlü sigortalılar için sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. Ayrıca yer altında ve su altında çalışanlar, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışanlar, yurt dışında çalışanlar, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler için teşvikten yararlanılması mümkün değildir” şeklinde konuştu.
7103 sayılı Kanun’da olmayan ancak genel bir teşvik olan sosyal yardım alanlarından da bahseden konuşmacılar, yeşil kart sahibi olan, başka nedenlerle sosyal yardım alan, bunun gibi bir defa ya mahsus bu tür yardımlar alan sigortalıların çalıştırılması durumunda işveren payı olduğunu ve geriye dönük bundan faydalanabileceklerini belirttiler.
Nisan 2018